FAILUR MODE & EFFECTS ANALYSIS

1- تکنيک FMEA

تعريف : FMEA متدولوژي ياروشي است سيستماتيک که به دلايل زيربه کارمي- رود :

الف - شناسايي واولويت بندي حالات بالقوه خرابي دريک سيستم محصول،فرايند ويا سرويس

ب - تعريف واجراي اقداماتي به منظورحذف ويا کاهش ميزان وقوع حالات بالقوه خرابي

پ - ثبت نتايج تحليل هاي انجام شده به منظورفراهم کردن مرجعي کامل براي حل مشکلات درآينده

FMEA تکنيکي تحليلي ومتکي برقانون ((پيشگيري قبل ازوقوع)) است که براي شناسايي عوامل بالقوه خرابي به کارمي رود.توجه اين تکنيک بربالابردن ضريب امنيت ودرنهايت رضايت مشتري،ازطريق پيشگيري ازوقوع خرابي است FMEA ابزاري است که باکمترين ريسک،براي پيش بيني مشکلات ونقص ها درمراحل طراحي ويا توسعه فرايندها وخدمات درسازمان به کارمي رود

يکي ازعوامل موفقيتFMEAزمان اجراي آن است.اين تکنيک براي آن طرح ريزي شده که((يک اقدام قبل ازواقعه باشد))نه((يک تمرين بعد ازآشکارشدن مشکلات )) به بياني ديگر،يکي ازتفاوت هاي اساسي FMEA باسايرتکنيک هاي کيفي اين است که FMEAيک اقدام کنشي است ،نه واکنشي

FMEA اگردرست وبه موقع اجراشود،فرايندي زنده وهميشگي است؛يعني هرزمان که قراراست تغييرات بنيادي درطراحي محصول ويا فرايند توليد(يامونتاژ)انجام گيرد بايد بروزشوند ولذا هموارابزاري پوياست که درچرخه بهبود مستمربه کارمي رود

هدف ازاجراي FMEA جستجوي تمام مواردي است که باعث شکست يک محصول يا فرايند مي شود،قبل ازاينکه آن محصول به مرحله توليد برسد ويافرايند آماده توليد شود .FMEAبه تنهايي مسايل ومشکلات رابرطرف نمي کند،بلکه بايد درکنارساير تکنيک هاي حل مسئله مورد استفاده قرارگيرد. تهيه FMEA فرصت هايي رابراي سازمان فراهم مي کندکه اگر فقط درقابل يک فرم مستند شوند،هرگز مشکلات راحل نمي کنند.

2- کاربرد FMEA

FMEA درهريک از شرايط زير اجرا مي شود:

1. درزمان طراحي سيستمي جديد ، محصولي جديد ويا فرايندي جديد

2. زماني که قرار است طرح هاي موجود ويا فرايند توليد/مونتاژ تغيير کند

3. زماني که فرايند هاي توليد يا مونتاژويا يکمحصول درمحيطي جديد ويا شرايط کاري جديد قرار مي گيرد (Carry Over Designs /Processes)

4. برنامه هاي بهبود مستمر

3-تأثير FMEAبرنرخ خرابي محصول

استفاده ازFMEAدرمراحل مختلف،موجب کاهش نرخ خرابي محصول درزمان مصرف مي شود

الف – اجراي (System)–FMEA/ Designs :فرايند طراحي راباکاهش ميزان ريسک خرابي استحکام مي بخشد.همچنين با تصحيح نقص هاواشکالت طراحي محصول (ياسيستم)،ميزان خرابي را دردوره ((عمر مفيد)) کاهش داده،وشکست هاي متحمل درزمان فرسودگي رانيزبه تعويق مي اندازد.

ب - اجرايProcesses -FMEA :عوامل بالقوه خرابي فرايندساخت يامونتاژ راکه منجر به توليد محصول راباکاهش ريسک خرابي،استحکام مي بخشد. PFMEA بااصلاح نقص هاي فرايند ساخت ويا مونتاژ،نرخ خرابي هاي محصول را دردوره ((عمرآغازين )) محصول کاهش مي دهد.

4-مراحل تهيه FMEA

تهيه FMEA نيازمند فعاليت تيمي است.تعداد ترکيب افراد درتيم FMEAبه پيچيدگي فرايند يا محصول تحت بررسي بستگي دارد،اما تعداد افراد تيم بيشتر از6نفرنباشد.درصورت پيچيدگي محصول يا فرايند،بهتراست کميته هاي متعددي تشکيل شوند وهرتيم فرعي ،قسمتي ازموضوع را به عهده بگيرد.تيم ها ازافراد خبره که بيشترين شناخت راازمحصول /فرايند دارند،تشکيل مي شود ؛ افرادي چون مهندسين،متخصصين طراحي،ساخت ومونتاژکيفيت،خدمات پس از فروش،بازاريابي وتدارکات.اين تيم هاازمراحل آغازين کارتازمان اجراي اقدامات پيشنهادي وبررسي نتايج آنها ونهايتاً تکميلFMEA،مسئوليت تمام فعاليت هاي مربوط رابرعهده خواهندداشت. يکي ازفوايد اين رويکرد تيمي اين است که هرفعاليتي که تعريف مي شود همواره مورد توافق همه واحدهايسازمان خواهد وبدوبنابراين ،اجراي آنها هيچ گ.نه مشکل ويا مقاومتي رادرپي نخواهد داشت.

به منظورتکميل فرم FMEAتيم بايد براي سؤالات زير پاسخ هاي کامليتهيه کند:

الف - تحت چه شرايطي محصول نمي تواند اهداف ومقاصد طراحي رابرآورده سازد و يا نيازهاي فرايند تحقق نمي يابد؟

ب - حالات خرابي چه تأثيري برمشتري ويا فعاليت هاي بعدي خواهند داشت؟

پ - اثرخرابي ( براساس رتبه بندي1تا 10) چه شدتي دارد؟(عدد شدت)

ت - علل بالقوه خرابي کدامند؟

ث - احتمال وقوع علل خرابي ( براساسرتبه بندي1 تا 10 ) چقدراست؟ (عدد وقوع)

ج - درحال حاض چه کنترل هايي به منظورپيشگريي ويا تشخيص حالات خرابي و علل آن انجام مي شود؟

چ - قدرت تشخيص کنترل هايموجود ( براساس رتبه بندي 1 تا10 ) چه ميزان است؟ ( عدد تشخيص)

ح - ميزان خطرپذيري حالات بالقوه به ازاي علل مختلف چه مقداراست؟

(محاسبه (RPN

(تشخيص) X (وقوع)X (شدت) = ((RPN نمره اولويت ريسک

خ - به منظورکاهش ميزان خطر پذيري چه اقداماتي مي تواند صورت گيرد؟

FMEA به دلايل زيربه عنوان سوابق محصول ويا فرايند مستند مي شود :

ارتباطات به سادگي برقرارمي شود( بعنوان يک زبان مشترک براي همه افراد)

به عنوان يک منبع اطلاعاتي مفيد براي تهيه FMEA آتي قابل استفاده است

تمامي تفکرات ونظرهاي افراد جمع آوري مي شود

يکي ازمنابع مهم بهبود مستمر است

5- فوايد اجراي FMEA

پاره اي ازفوايد اجراي FMEA عبارتند از :

1. بهبود کيفيت،افزايش درجه اطمينان کالاوايمني محصولاتي که توليد خواهند شد

2. کاهش زمان معرفي محصول به بازار.ديررفتن محصول به بازارمعمولاً ناشي ازبروزمسائل و مشکلاتي درمراحل نهايي طراحي ويا مراحل اوليه توليد است. اجرايFMEAباشناسايي چنين مشکلاتي درمراحل آغازين کارازوقوع آنها جلوگيري مي کند.

3. نيازبه تغييرات ضرروي درفرايند ويا محصول درزمان توليد انبوه کاهش مي- يابد.

4. بهبود تصوير سازمان درنظر مشتري،چرا که مشتري عيوب کمتري راتجربه مي کند وموجب افزايش رقابت پذيري سازمان دربازارمي شود

5. کاهش هزينه هاي مرتبط با محصولات خراب ويا نامنطبق

6. رواج فرهنگ کارتيمي دردرون سازمان.

6- انواع FMEA

درحال حاضر بيشترين کاربرد FMEA شامل موارد زير است .

1. طراحي سيستم ها وزير سيستم ها ازابتدايي ترين مرحله ((System–FMEA.

2. طراحي قطعات جديد ويااعمال تغييرات درطرحهاي جاري(Design -FMEA)

3. طراحي ويا توسعه فرايندهاي توليد يا مونتاژ((Process–FMEA

4. طراحي وياتوسعه فعاليت ها وارائه خدمات (Service–FMEA)

5. طراحي ماشين آلات ((Machinery–FMEA